Havuz en uygun suyla doldurulduktan sonra yüzmek için de en sağlıklı duruma getirilmelidir. Özellikle havuzun oldukça hijyenik ve temiz olması gerekir. Suların doğal ortamından havuza alınması kendilerini temizleme özelliğini yitirmesine neden olur. Yüzme havuzunuzda ne kadar nitelikli su kullanmış olsanız bile doğru teknikler olmadan temiz tutmak oldukça zordur. Bunun için yüzme havuzları doğru bir şekilde hazırlanarak bakterilere, yosunlara ve kirlere karşı korunmalıdır. Bu bölüm içerisinde doğru teknikleri uygulayarak uygun suyun hazırlanmasını incelemeye çalışacağız.
Havuz Sularının Şoklanma Aşaması
Yüzme havuzları doldurulduktan sonra yetkili operatörler tarafından kontrol edilmelidir. Operatörler tarafından havuzlar test kiti ile ölçülür. Daha sonra uygun değerler için pH düşürücü ve klor gibi kimyasallar kullanılır. Bu kimyasalların kullanım durumu havuza ve değerlere göre değişir. Bu işlemler için öncelikle pH düşürücü uygulanır. Suda uygun pH değeri yakalandıktan sonra klor şoklaması yapılmaktadır. Daha sonra süreç yosun önleyicilerin kullanılması ve çöktürücü şoklaması ile sürdürülür. Eğer havuzda kireç oranı oldukça yüksekse kireç önleyici şoklaması da gerekebilir. Bu işlemler sonrasında havuz filtrasyon sistemi devreye girer. Bu sistem sayesinde havuzun 48 saat boyunca aralıksız çalışması sağlanır. Bu işlemler havuz suyunun pH değerinin en uygun hale getirilmek ve klor maddesinin dezenfeksiyon işlemini artırmak amacıyla yapılır. Bu sayede de bakteri ve yosunlar yok edilmiş olacaktır. Bu adamlar uygulanırken yoğun kimyasallar kullanıldığı için kullanımı yasaktır. İşlemlerin üzerinden 48 saat geçtikten sonra test yapılarak kullanılması doğru olacaktır.
Flokulasyon ( Topaklama) Çöktürme İşlemi
Bu işlemler, farklı kimyasallar kullanılarak su içerisinde gözle görülemeyecek özellikteki materyallerin bir araya getirilmesi ve havuz zemininde çöktürülmesini sağlar. Çöktürücü kimyasallar tortu ve partiküller gibi farklı parçaları birleştirirler. Bu materyaller havuz süpürgesi ile kolaylıkla çekilebilir. Yüzme havuzunun şoklanması sırasında havuza eklenen çöktürücüler 48 saat boyunca suya karışmaktadır. Bu zaman diliminin sonrasında 6 saat bekleme yapılır ve çöktürme işlemi başarı ile gerçekleşir. Bu bekleme süresi içerisinde havuzun kullanılması doğru değildir. Çünkü havuzun kullanımı çöktürülen materyallerin yukarıya çıkmasına neden olabilir. Zemini çökmüş olan tortular havuz süpürgesi yardımıyla temizlenir. Bu sayede kirlilikler filtreye alınmış ve yüzme havuzu berrak bir hale getirilmiş olur.
Filtrasyon İşlemi Nedir?
Filtrasyon işlemi suda çözünme özelliği olmayan maddelerin arıtılması ve berrak bir görünüm elde etmesi için yapılır. Genel olarak kum kil ya da tortu gibi maddeler fiziksel olarak arıtılır. Havuz suyu tortulardan arındırılmış ve berrak bir görünüm elde eder. Bu işlemin yapılmasını makine dairesi içerisinde yer alan kum filtresi sağlar. Bu işlemler yüzme havuzunun iyi bir şekilde temizlenebilmesi için oldukça önemli bir aşamadır. Kum filtreleri içerisinde quartz nitelikteki(SiO2) ve 0.5 ile 1.5 milimetre ince kumlar kullanılır.
Makine daireleri içerisinde yer alan filtrasyon pompaları havuz suyunun aktarılmasını sağlar. Su aktarımını havuzdan denge ve sudan ve vakum hattından kum filtrelerine aktararak gerçekleştirir. Bu sayede kuvars kumları içerisinden geçen kirli su filtrelere hapsedilmiş olur. Temizlenmiş olan su ise filtrelerden çıkarak yeniden havuz içerisine aktarılır. İşlem havuzda filtrasyon sistemi çalıştığında sürekli bir şekilde yapılır.
Filtrasyon Sisteminin Devreye Girmesi ( Havuzun İşletmeye Alınması ve Kullanılması)
Filtrasyon sistemi sayesinde suda çözünmesi özelliği olmayan bütün parçacıklar kum filtrelerinde yakalanır. Bu sayede bu maddeler havuz suyu içerisinden uzaklaştırılmış olur. Bu işlemi yapmak için ise makine dairesinde vana, pompa ve kumanda panosunun iyi bir şekilde kullanılması gerekir. Bu işlemler basit ve bazı aşamalardan oluşsa da pek çok standardı vardır. Ayrıca bütün havuz sistemlerinin çalışma mantığı da bu şekildedir.
Vanalar ve Görevleri
Havuz Dip Emiş Vanası: Makine dair eski içerisinde bulunan bu vana yüzme havuzunun en derin noktasında yer almaktadır. Havuz suyunun emiş yaptığı bölgede bulunur ve görevlerini yerine getirir.
Havuz Basma Vanası: Bu vana filtrelenmiş suların homojen bir şekilde havuz içerisine dağıtılması görevinde bulunur. Bu vana sayesinde temiz su besi Nozulları hattına gönderilir.
Vakum (Süpürge) Vanası: Bu vana yüzme havuzundaki kapaklı emiş hattına aittir. Kapaklı emiş hattı yüzme havuzu süpürgelerinin hortumlarının takılmasını sağlar.
Denge Deposu Emiş Vanası: Denge deposu içerisinde yer alan suların emiş yapılmasını sağlayan hatta bulunan vanadır.
6 Yollu Vana Nedir?
Bu vana Filtrasyon sistemi içerisinde yer alan kum filtresine aittir. Kum filtresi filtrasyon sistemindeki en büyük parçalar arasındadır. Bu bana bastırılarak istenilen konuma getirilebilir. Bu vana ile konumun değiştirilmesi öncesinde filtrasyon sistemi kapatılmalıdır. Bunun için de elektrik panosundan durdurma işlemi yapılır. Konum değiştirildikten sonra ise elektrik panosundan tekrar açılabilir.
Görevleri
1) Filtrasyon (Filter)
Yüzme havuzlarında filtrasyon pompası suyu emmeye başlar. Aslında su kum filtresinden geçerek havuz alt kısmına yönlendirilir. Su filtre konularından geçirilerek kum taneciklerinin burada takılması sağlanır. Filtrelenmiş olan su yüzme havuzunun basma hattı aracılığı ile yeniden yüzme havuzu içerisine aktarılır. Süpürge işleminin yapılması da bu bölgede gerçekleştirilir. Süpürge işlemi sırasında çekilmiş olan kirli yapılar filtre içerisinde hapsedilir.
Nasıl Yapılır?
Filltrasyon pompasının elektrik panosu içerisinden durdurulması gerekir. Daha sonra da 6 yollu vananın filtrasyon konumuna alınması gereklidir. Denge deposunun %100 açıklıkta olması, havuz dibindeki emiş vanasının %20 açık olması gerekir. Ancak vakumla manasının kapalı olması ve havuz basma vanalarının açık konumda olması gerekir. Bu koşullarda filtrasyon pompası çalıştırılarak işlem başlatılır.
2) Ters Yıkama (Backwash) Nedir?
Filtrede yer alan gözenekler bir süre sonra kir ve pisliklerle dolar. Bu durum ise suyun geçişine engel olabilir. Bunun için filtrede yer alan manometreden basıncın takip edilmesi gerekir. Basıncın yüksek olması filtrenin kirlerle dolu olduğunu göstermektedir. Bunun için de filtrede ters yıkama işlemi yapılmalıdır. İşte mi sırasında su filtrenin taban kısmından yukarıya doğru verilir. Bu sayede filtre üzerinde yer alan kumlar yukarı yöne doğru hareket eder. Kumların arasında bulunan kirlilikler ise temizlenir ve havuzdan uzaklaştırılmış olur.
Nasıl Yapılır?
Bu işlem için öncelikle filtrasyon pompasının durdurulması gerekir. Bu işlem için 6 yollu vananın ters yıkama konumuna alınması gerekir. Ayrıca denge deposunun tamamen, havuz dip emiş vanasının ise %20 oranında açılması gerekir. Vakum vanasının kapalı konumda olması ve havuz besleme vanalarının ise açık konuma alınması gerekir. Bazı farklı havuz sistemleri içerisinde ters yıkama hattı içinde de vanalar olabilir. Bu vanaların da açılması sağlanarak filtrasyon pompasının çalıştırılması yapılır. Bu çalışma sayesinde filtrede hapsedilmiş olan tüm kirlilik ve atıklar atık su drenaj hattına yönlendirilmiş olur. Bu işlem genel olarak 4 dakika boyunca veya suyun berrak bir görünüm kazanmasına kadar yapılabilir. Bu işlem sırasında kirlilikler su ile birlikte atılır. Bu nedenle havuz suyu biraz eksilir. Ayrıca ters yıkama işlemlerinin basıncın yükselmesini beklemeden haftalık en az 2 kez olmak üzere yapılması doğru olacaktır. Bununla birlikte havuzda yapılacak her süpürge işlemi sonrasında ters yıkama işlemi de yapılmalıdır. Bu sistemin Optimum çalışma basınç değeri 0-1 bar aralığındadır. Basınç aralığı 1 ile 1.5 bar aralığı içerisine geldiği zaman ters yıkama işleminin yapılması doğru olacaktır. Bir buçukların üzerinde yapılacak olan filtrasyon sistemlerinde fiziksel zararlarla karşılaşılabilir.
3) Durulama(Rinde) Nedir?
Bu işlem ters yıkama işlemi sırasında havalanan kumların yeniden havuz dibine oturtulması ve oluşan kirli suyun havuza aktarı olmaması için yapılır. Bu işlem sırasında su filtrasyonda olduğu gibi yukarı yönden aşağıya doğru bırakılır. Ancak su basma hattına değil de atık su direniş hattına yönlendirilir.
Nasıl Yapılır?
Bu işlemin yapılabilmesi için filtrasyon pompasının durdurulması gerekir. Öncelikle altı yollu vananın durulama konumuna alınması gerekir. Aynı zamanda denge deposu tam olarak açık olmalı ve havuz dip emiş vanası %20 oranında açılmalıdır. Vakum mu arasına kapalı olması ancak havuz besleme vanalarının açık konumda olması gerekir. Ayrıca farklı havuz sistemleri içerisinde durulama hattında vana konulmuş olabilir. Vanalarında açılması sağlanarak filtrasyon pompası çalıştırılabilir. Bu işlemler sonrasında filtrelerde kalmış olan son kirli parçalar atık su direnaj hattına yönlendirilmiş olur. Bu işlemin genel olarak yarım dakika veya suyun berrak hale gelmesi sağlanıncaya kadar yapılması gerekir. Ayrıca kirliliğin su ile atılması sağlandığından yüzme havuzunda su eksilmesi yaşanabilir.
4) Boşaltma(Waste) Nedir?
Bu işlem yüzme havuzunun veya denge deposunun farklı şekillerde boşaltılması gerekli olduğu durumlarda yapılır. Bu işlem genel olarak boşaltmanın ayrı ayrı veya birlikte yapılması için tercih edilir. Bu işlem sırasında hangi emiş vanası açık konumdaysa o vanadan emilecek olan su, filtre içerisine yönlendirilmeden atık su drenaj hattına gider. Bazen havuz dibinde oldukça fazla düzeyde partiküller ya da kirlilikler kalabilir. Bu durumda süpürge işlemlerinin boşaltma konumu içerisinde ve hızlı bir şekilde yapılması zorunludur. Yoğun kirlilik yaşandığı durumda filtreler oldukça kısa sürede dolar. Bu durumda havuzun bulanmasına neden olur. Bunun içinde boşaltma yapıldığında süpürge yapmak da oldukça yararlı olacaktır.
Nasıl Yapılır?
Bu işlem sırasında filtrasyon pompasının elektrik panosu içerisinden durdurulması gerekir. Altın yollu vana boşaltma konumuna getirilir. Eğer ki denge deposunun boşaltılması isteniyorsa tamamen açık olması ancak havuz dip emiş vanasının kapalı olması gerekir. Havuz basma vanalarının ise açık olması sağlanarak filtrasyon pompasının çalıştırılması yapılır. Ancak havuz boşaltılma isteniyorsa havuz gibi emiş vanasının tamamen açık ve denge deposu emiş vanasının tamamen kapalı olması gerekir. Ayrıca havuz basma vanalarının açılması ile filtrasyon pompasının çalıştırılması gerekir. Eğer havuz boşaltma sırasında süpürge işlemi yapılacaksa vakum mu anasının tamamen açık ve havuz dip geniş vanasının kapalı olması gerekir. Havuz basma vanaları açık bir konuma getirildikten sonra filtrasyon pompasının çalıştırılması sağlanır. Bu 3 durumun hepsinde de havuz suyu filtreden geçmeden atık su direniş hattına yönlendirilmektedir.
Kapalı (Closed) Nedir? : Bu kavram 6 yollu vananın kapalı konumu için kullanılır. Bu konum filtrasyon sistemi içerisindeki herhangi bir birimde çalışma yapılacağı zaman kullanılır. Bu konumda emiş, besleme, basma ve boşaltma hatları kapalı bir konuma getirilir. Örneğin bu konum ayarlandığında enişte basma hatları da kapatılarak filtredeki kuvars kumu kontrolü yapılabilir. Filtrelerin ön tutucu sebeplerinin temizlenmesi de sağlanabilir Ayrıca havuz sistemi kış aylarında kullanılmayacaksa bu konuda bırakılması gerekmektedir.
Nasıl Yapılır: Öncelikli olarak filtrasyon pompasının elektrik panosu içerisinden durdurulması ile başlanır. Altı yollu vana da kapalı konuma getirilir. Ancak bu konumdayken filtrasyon pompasının kesinlikle çalıştırılmaması gerekir. Eğer çalıştırılırsa sistemde ciddi sorunlar oluşabilir.
5) Devre Dışı (Recirculate) Nedir?
Altı bu konum altı yollu vananın devre dışı olduğunu gösterir. Bu konumdayken filtrasyon pompası emerek basma işlemi yaptığı havuz suyunu filtreye almadan direkt havuza gönderir. Bu konum genel anlamda filtrede herhangi bir sorunun oluşması ya da müdahale edilmesi için tercih edilir.
Nasıl Yapılır?
Öncelikli olarak filtrasyon pompasının durdurulması gerekir. Ardından altı yollu vananın devre dışı konumuna getirilmesi ve fitrasyon pompasının çalıştırılması sağlanır. Bu konumdayken herhangi bir filtreleme yapılmaz. Yalnızca suyun devir daim yapması sağlanmaktadır.
Filtrasyon Sisteminin Çalışma Saatleri
Filtrasyon sistemlerinin havuzun yoğun bir şekilde kullanıldığı zaman dilimlerinde çalıştırılması gerekir. Genel olarak yaz sezonunda yoğun bir şekilde çalıştırılmalıdır. Sıcaklar fazlayken 14-18 saat aralığında, mevsim normallerinde olan sıcaklıklarda ise 12-14 saat aralığında çalıştırılması gerekir. Ayrıca havuz kullanılmıyor olsa bile suyun temiz ve hijyenik olması için çalışması şarttır. Filtrasyon sistemi çalışmadığı durumlarda oldukça farklı sorunlar meydana gelebilir. Ayrıca TSE’ye göre filtrasyon sistemlerinin havuzların aktif olarak kullanıldığı dönemlerde 24 saat boyunca çalıştırılması gerekir.
Yüzme Havuzu Dip Temizliği ( Süpürge İşlemi ) ve Duvar Temizliği (Fırçalama)
Yüzme havuzunda verimli bir şekilde dip temizliği yapmak için haftalık olarak en az bir kez çöktürme işlemi yapılmalıdır. Ayrıca çöktürme işleminin süpürge yapılmaz işleminden bir gün önce tamamlanması gerekir. Duvar temizliği ve fırçalama işlemleri de süpürgeden önce yapılmalıdır. Bu işlem için özel havuz fırçaları kullanılabilir. Fırçalanma sonrasında ortaya çıkan kirlilikler süpürge işlemi ile ortadan kaldırılır.
Yüzme havuzları kullanıldığı için havuz diplerinde tozlanma ve kirlilik oluşur. Bu nedenle de süpürge işlemi oldukça gereklidir. İşlem için süpürge ve vakum hattı birbirine bağlanır. İşte mi sırasında havuz dibinde yer alan pislikler su içerisine tekrar karışmayacak bir hızda yapılır. Süpürge işlemi için hareketler ileri geri şeklindedir.
Süpürge işleminin iyi bir şekilde yapılabilmesi için makine dairesi içerisinde yer alan vakum mağarasının açık olması gerekmektedir. Ayrıca vakum hattı içerisinden emişin yapılabilmesi için açık konumda olan denge tankı vanası kapatılmalıdır. Ayrıca süpürgenin emiş oranı ayarlanabilmektedir. Bunun için dip emiş vanasının açılıp kısılması sağlanabilir. Ancak süpürge yapılırken filtre de yer alan manometre kontrol edilmelidir. Eğer manometre normal çalışma değerinin üstüne çıkarsa ters yıkama ve durulama işlemleri de yapılmalıdır. Havuz dibinde fazla oranda tortu ve kirlilik birikebileceği için bu işlem birden çok yapılabilir.
Süpürge işlemi yapıldıktan sonra tüm vanalar normal konumuna getirilmelidir. Vakum Nozulu kapağı insana zarar verebileceği için süpürge işlemi sonrasında yerine takılmış olmalıdır. Ayrıca havuzların hijyenik özellikler gösterebilmesi için toplu havuzların günlük, kişisel havuzların ise 3 günde bir süpürülmesi yararlı olacaktır.
DİKKAT !! ÖNEMLİ NOT : YÜZME VE SÜS HAVUZLARI İÇERİSİNDE YAPILACAK OLAN TÜM VANA DEĞİŞİKLİKLERİNİN FİLTRASYON POMPASININ KAPATILMASI SONRASINDA YAPILMASI GEREKİR. FİLTRASYON POMPASI KAPATILMAZSA CİDDİ SORUNLAR VE HASARLAR MEYDANA GELEBİLİR.
